Młode Spółdzielnie konsumenckie w Europie
Organizacja Euro Coop wspiera działania oraz rozwój spółdzielni w Europie. Podczas seminarium zorganizowanego w Brukseli w dniu 5 kwietnia br. przedstawiciele KZRSS „Społem" mieli okazję wysłuchać prezentacji trzech młodych europejskich Spółdzielni konsumenckich, powstałych na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat, które zostały utworzone na podstawie kodeksu dobrych praktyk spółdzielczych, a swoje wartości czerpią z dorobku Stowarzyszenia Sprawiedliwych Pionierów w Rochdale.
BELGIA
Spółdzielnia BEES coop zlokalizowana jest w Brukseli. Stara się oferować swoim członkom tańsze artykuły spożywcze, traktując priorytetowo lokalnych producentów, współpracując z lokalną siecią dystrybutorów i wykorzystując produkty sezonowe. Jest zwolennikiem ścisłej współpracy pomiędzy konsumentami i producentami. BEES coop promuje społeczność rolniczą, która szanuje ludzkość i środowisko. BEES jest Spółdzielnią społeczną o charakterze non-profit, działającą na rzecz swoich członków i przez nich zarządzaną.
Zasady członkostwa w Spółdzielni:
1. Obejmując udział, każdy członek staje się współwłaścicielem Spółdzielni. Bierze udział w decyzjach dotyczących organizacji supermarketu.
2. Członek Spółdzielni zobowiązuje się do pracy w supermarkecie przez 3 godziny miesięcznie. Większość zadań wykonują członkowie, co pozwala obniżyć koszty i zbudować dynamiczną Spółdzielnię.
3. Sklep jest otwarty wyłącznie dla swoich członków. BEES coop oferuje wysokiej jakości niezbędne artykuły spożywcze, artykuły gospodarstwa domowego i kosmetyki w przystępnych cenach.
Spółdzielnia BEES coop zatrudnia 9 pracowników na etacie, pozostałą pracę w supermarkecie wykonują członkowie Spółdzielni w wymiarze 3 godzin miesięcznie. Praca członków polega na wszystkich czynnościach począwszy od prac na zapleczu sklepu, przyjmowania towaru, wykładania na półki, obsługi klienta, po sprzątanie. Spółdzielnia posiada Zarząd, funkcje sprawowane są zupełnie bezpłatnie w formie wolontariatu.
FRANCJA
La Louve to pierwszy spółdzielczy i partycypacyjny supermarket w Paryżu, non-profit, zarządzany przez swoich członków. Każdy może tam robić zakupy, wystarczy zostać kooperantem, czyli uczestniczyć w finansowaniu, zarządzaniu i działaniu La Louve. Zgodnie z tradycją XIX-wiecznych spółdzielczości konsumenckich decyzje dotyczące kierunku rozwoju sklepu są kolegialne, członek ma jeden głos bez względu na liczbę udziałów, a cały zysk jest reinwestowany w funkcjonowanie supermarketu. Ten model samodzielnego zarządzania pomaga obniżyć koszty operacyjne supermarketu. Niższe niż w większości innych sklepów spożywczych marże pozwalają na rozsądne ceny na szeroką gamę produktów. La Louve dokłada wszelkich starań, aby Spółdzielnia była dostępna dla wszystkich, zaspokajając potrzeby i wybory żywieniowe swoich członków. Ma także na celu podnieść ich świadomość na temat aktualnych problemów żywnościowych oraz stać się miejscem wymiany i dzielenia się dobrymi praktykami.
Zasady prowadzenia i uczestniczenia w kooperatywie:
1. Członkowie La Louve w ramach wolontariatu realizują zadania niezbędne do prawidłowego funkcjonowania supermarketu i wspólnie zatrudniają kilku pracowników do koordynowania całości.
2. Każdy członek przychodzi pomagać w supermarkecie przez 3 kolejne godziny, co 4 tygodnie, np. obsługuje kasę, składa zamówienia, odbiera dostawy, sprząta, wykonuje zadania administracyjne itp.
3. Ustalenia dotyczące harmonogramu są dostępne dla członków, którzy mają nieregularny harmonogram pracy (na przykład są rodzicami samotnie wychowującymi dzieci, lub pracują na zmiany itp.).
La Louve oferuje większość produktów organicznych, rzemieślniczych czy lokalnych, ale także produkty spotykane w klasycznych supermarketach czy produkty egzotyczne. Członkowie mogą wybierać, gdzie chcą dokonywać zakupów zgodnie ze swoimi upodobaniami i możliwościami. Gama produktów oferowanych w La Louve stale się rozwija.
Każdy członek ma możliwość zaproponowania do sprzedaży nowych produktów, natomiast nie może zabronić sprzedaży produktu. Decydującym czynnikiem, który kieruje konsumentami-członkami przy wyborze produktów, które chcą sprzedawać lub nie, jest wskaźnik sprzedaży: najbardziej demokratyczne narzędzie, które wiernie odzwierciedla rzeczywiste zwyczaje konsumentów-członków.
NIEMCY
Młoda kooperatywa założona 7 października w 2020 roku w Berlinie, powstała dzięki zaangażowaniu 40 Berlińczyków. Ideą utworzenia był dostęp do tańszej, ale dobrej jakości żywności.
Kooperatywa SuperCoop to supermarket, w którym członkowie są nie tylko klientami, ale też właścicielami mającymi wpływ na zarządzanie.
Wartości kooperatywy i zasady działania:
1. Każdy, kto chce zostać członkiem SuperCoop i robić tu zakupy, wpłaca jednorazowo 100 euro i zobowiązuje się do pracy przez trzy godziny w miesiącu. Ekologiczne warzywa i owoce są tu tańsze niż w innych sieciowych supermarketach, a każdy członek może zasugerować, co należy dodać do asortymentu. Lista produktów sugerowanych przez członków wisi na dużej tablicy przy wejściu.
2. Wpłaty udziału można dokonywać w ratach, można też wpłacić dodatek akcesyjny dla innej osoby.
Celem Spółdzielni jest zaangażowanie na koniec roku co najmniej 1700 członków, którzy będą robić zakupy za 110 euro miesięcznie – co pokryje koszty działania Spółdzielni. Kooperatywa zatrudnia 4 pracowników. Wolontariat członków, ich osobiste zaangażowanie i samodzielne zarządzanie pomaga obniżyć koszty operacyjne supermarketu.
Źródła finasowania Młodych Spółdzielni konsumenckich w Europie
Uczestnicy seminarium z zaciekawieniem i podziwem wysłuchali przedstawicieli młodych kooperatyw. Jednym z kluczowych pytań było pytanie o źródła finasowania tych przedsięwzięć. W większości krajów finasowanie pochodzi z funduszy Unii Europejskiej tzw. Start-up, są to m.in. środki przeznaczone na aktywizację społeczności lokalnych w zakresie przedsiębiorczości. Zdarza się również, że środkami finansowymi dysponują budżety miast, w których powstały Spółdzielnie. Jednak podstawowym źródłem dochodów są pieniądze uzyskane przy sprzedaży udziału, miesięczne składki członków oraz dochody uzyskiwane z obrotu sklepów kooperatywy.
Młode Spółdzielnie, krótki okres działalności... trzymamy kciuki za powodzenie.
