Statut

V. Lustracja

§ 35

1. Związek dla ułatwienia zrzeszonym spółdzielniom realizacji ich statutowych zadań w zgodności z obowiązującymi przepisami prawa oraz interesem członków, przeprowadza nieodpłatnie raz na trzy lata, lustracyjne badanie legalności, gospodarności i rzetelności działania każdej zrzeszonej spółdzielni.
2. Na wniosek zarządu spółdzielni Związek może przeprowadzić odpłatnie w każdym czasie lustrację całości lub części jej działalności albo tylko określonych zagadnień, a w okresie pozostawania w stanie likwidacji corocznie,
Z żądaniem takiej lustracji mogą wystąpić także walne zgromadzenie, zebranie przedstawicieli, rada nadzorcza oraz 1/5 członków spółdzielni.
3. Z wnioskiem o przeprowadzenie odpłatnej lustracji może wystąpić również spółdzielnia nie zrzeszona w Związku.

§ 36

Celem lustracji jest:
1) sprawdzenie przestrzegania przez spółdzielnię przepisów prawa i postanowień statutu;
2) zbadanie przestrzegania przez spółdzielnię prowadzenia przez nią działalności w interesie ogółu członków;
3) kontrola gospodarności, celowości i rzetelności realizacji przez spółdzielnię jej celów ekonomicznych, socjalnych oraz kulturalnych;
4) wskazywanie członkom na nieprawidłowości w działalności organów spółdzielni;
5) udzielanie organizacyjnej i instruktażowej pomocy w usuwaniu stwierdzonych nieprawidłowości oraz w usprawnianiu działalności spółdzielni.

§ 37

Lustrację przeprowadza lustrator wyznaczony przez Zarząd Związku.
Obowiązki lustratora może pełnić osoba, która uzyskała uprawnienia lustracyjne wydane przez Krajową Radę Spółdzielczą.

§ 38

1. Wyznaczony przez Zarząd Związku lustrator obowiązany jest zawiadomić radę nadzorczą i zarząd spółdzielni o rozpoczęciu lustracji.
2. Lustrator uprawniony jest do przeglądania ksiąg i wszelkich dokumentów w lustrowanej spółdzielni oraz do bezpośredniego sprawdzania jej stanu majątkowego, a organy i jej pracownicy obowiązani są do udzielania mu żądanych wyjaśnień i wszelkiej pomocy.

§ 39

1. Z czynności lustracyjnych lustrator sporządza protokół, który składa radzie nadzorczej i zarządowi spółdzielni.
2. Protokół sporządzony przez lustratora ma moc dokumentu urzędowego.
3. Na podstawie protokołu z lustracji przeprowadzający ją Związek opracowuje wnioski polustracyjne oraz przekazuje je zarządowi i radzie.
4. Zarząd spółdzielni obowiązany jest corocznie przekazywać Związkowi i walnemu zgromadzeniu informację o realizacji wniosków polustracyjnych.
5. Wnioski z przeprowadzonej lustracji powinny być przedstawione przez radę nadzorczą najbliższemu walnemu zgromadzeniu.

§ 40

1. Lustrator obowiązany jest do zachowania w tajemnicy wiadomości o działalności spółdzielni uzyskanych przy lustracji.
2. Jeżeli działalność lustratora jest niezgodna z prawem, a także jeżeli lustrator nie zachowuje w tajemnicy wiadomości, o których mowa w ust. 1, Krajowa Rada Spółdzielcza z własnej inicjatywy lub na wniosek Związku może go pozbawić uprawnień lustratora.
3. Uchwała Krajowej Rady Spółdzielczej w sprawie pozbawienia uprawnień lustratora jest ostateczną decyzją w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, który stosuje się odpowiednio.

§ 41

1. Zasady przeprowadzania lustracji określa Krajowa Rada Spółdzielcza.

2. Zasady odpłatności za przeprowadzone lustracje dla spółdzielni nie zrzeszonych w Związku ustala Rada Nadzorcza Związku.