pasek o spolem

Copyright by KZRSS "Społem"

Kalendarium

Kalendarium spółdzielczości Społem

 

<kalend

Dorobek spółdzielczości spożywców "Społem" to efekty pracy kilku pokoleń spółdzielców, pracowników i działaczy spółdzielczych.
Bardzo długa jest lista osób wpisanych złotymi zgłoskami w bogatą historię "Społem". To właśnie wysiłek tych ludzi wpłynął na kształt i rozwój tej, jednej z najstarszych w Polsce, organizacji spółdzielczej.

1868
 history 02  history 03  Aleksander Makowiecki (1840—1907) wydaje książkę w języku polskim pod tytułem "Spółki spożywcze", będącą pierwszą pozycją o spółdzielczości, poświęconą teoretycznemu i praktycznemu propagowaniu idei organizowania stowarzyszeń spółdzielczych w Polsce.

 1869—1870
W dniu 1 lutego 1869 r. w Petersburgu zostaje zatwierdzony przez Ministra Spraw Wewnętrznych Rosji statut Stowarzyszenia Spożywczego "Merkury" w Warszawie. W tym samym roku, w dniu 13 sierpnia, zostaje zatwierdzony również statut Stowarzyszenia Spożywczego "Oszczędność" w Radomiu, a w dniu 24 lutego 1870 r. zatwierdzono statut Stowarzyszenia Spożywczego "Zgoda" w Płocku. W ten sposób, na terenie ówczesnego zaboru rosyjskiego, powstają pierwsze spółdzielnie spożywców na ziemiach polskich. Czołowymi działaczami tego okresu są: Aleksander Makowiecki, Wiktor Magnus, Antoni Nagórny i Julian Statkowski. Cała grupa skupia się wokół miesięcznika "Ekonomista", propagując formy działalności gospodarczej stosowane w Europie Zachodniej.

1871—1875
W dniu 24 września 1871 r. powstaje Spółka Spożywcza Poczciwych Wiarusów w Królewskiej Hucie (obecnie Chorzów). Inicjatorami tego, pierwszego w zaborze pruskim, przedsięwzięcia są: Karol Miarka – działacz społeczny i polityczny oraz Juliusz Ligoń – kowal z zawodu.
Stworzyli oni w ten sposób podstawy do założenia "konsumu", na wzór podobnego istniejącego w Anglii. W idei "konsumów" upatrywali formę ochrony ludu śląskiego przed wyzyskiem niemieckiego kupiectwa. W ciągu 10 lat na Górnym Śląsku powstaje 10 takich stowarzyszeń.
W latach 1871—1875 zawiązują się również pierwsze spółdzielnie w Galicji, pod zaborem austriackim. Powstają wówczas m.in. spółdzielnie spożywców w Samborze, Stanisławowie i Lwowie.

1877
Bolesław Prus w marcowym wydaniu kronik "Ateneum" publikuje artykuł informujący o pracy Stowarzyszenia Spożywczego "Merkury" w Warszawie. Od tego momentu prasa śledzi rozwój ruchu spółdzielczego w kraju.

1888
W październiku 1888 r. rozpoczyna w Warszawie działalność Stowarzyszenie Spożywcze Pracowników Drogi Żelaznej Warszawsko–Wiedeńskiej, które uruchamia swój pierwszy sklep.

1900
Jadwiga Dziubińska (1874—1937) zakłada w Męskiej Szkole Rolniczej w Pszczelinie koło Warszawy pierwszą spółdzielnię uczniowską na ziemiach polskich.

1903
Towarzystwo Popierania Przemysłu i Handlu w Warszawie tworzy sekcję ds. spółdzielczych pod nazwą Komisja Współdzielcza – pod przewodnictwem Aleksandra Makowieckiego.

1905

history 08

 W Kongresówce powstaje Stowarzyszenie Robotników Chrześcijańskich – organizacja o charakterze ogólnokrajowym. Inicjatorem utworzenia stowarzyszenia jest ks. Marceli Godlewski. Stowarzyszenie to popiera i pomaga w zakładaniu i rozwoju stowarzyszeń spółdzielczych i spożywczych wśród klasy robotniczej.

1906

W 1906 r. w Warszawie zostaje założone Towarzystwo Kooperatystów. Początkowo było ono organizacją tajną.

Towarzystwo Kooperatystów powstało na bazie Sekcji Kooperatywnej Związku Stowarzyszeń Samopomocy Społecznej, założonego przez Edwarda Abramowskiego, myśliciela politycznego, filozofa, psychologa, socjologa i pioniera spółdzielczości spożywców w Polsce.

Założycielami Towarzystwa Kooperatystów, oprócz Edwarda Abramowskiego, byli działacze spółdzielczy: Romuald Mielczarski i Stanisław Wojciechowski oraz grupa postępowej inteligencji: Antoni Natanson, Jan Dmochowski, Leon Słupiński, Stefan Dziewulski, Stefan Żeromski, Antoni Mędrecki, Antoni Donimirski i Rafał Radziwiłłowicz. W pierwszych latach działalności Towarzystwo Kooperatystów spełniało funkcję ośrodka inspirującego i kierującego ruchem założycielskim stowarzyszeń spożywczych.

W tym celu Towarzystwo Kooperatystów zorganizowało wydawanie tygodnika "Społem". Pierwszy numer pisma ukazał się w Warszawie w dniu 6 października 1906 roku – na miesiąc przed legalizacją Towarzystwa Kooperatystów. Jego założycielami byli: Edward Abramowski, Romuald Mielczarski, dr Rafał Radziwiłłowicz i Stanisław Wojciechowski.

Redaktorem i wydawcą pierwszego numeru "Społem" był dr Rafał Radziwiłłowicz, a kierownikiem literackim – Stanisław Wojciechowski, późniejszy prezydent RP.

Nazwę pisma zaproponował Stefan Żeromski, blisko współpracujący z Towarzystwem Kooperatystów.

Towarzystwo Kooperatystów oraz pismo "Społem" przychodziły z poważna pomocą fachową i instruktażową dla licznie rozwijających się spółdzielni spożywców.

W latach 1906 – 1907 powstało w Królestwie Polskim około 500 stowarzyszeń spożywczych w miastach i na wsiach.

1907
W Warszawie rozpoczyna działalność Stowarzyszenie Spożywcze Robotników Chrześcijańskich "Łączność" i Stowarzyszenie Spożywcze Robotników Chrześcijańskich "Prażanka" – na Pradze.

1908
W dniach 27—31 października 1908 r. obraduje w Warszawie Ogólnokrajowy Zjazd Stowarzyszeń Spożywczych. Powołane zostaje Biuro Informacyjne przy Towarzystwie Kooperatystów, jako ogólnokrajowa organizacja spółdzielcza. Na sekretarzy Biura Informacyjnego Zjazd powołuje Romualda Mielczarskiego i Stanisława Wojciechowskiego.
Założone w Kongresówce w 1905 roku Stowarzyszenie Robotników Chrześcijańskich posiada 22.207 członków i 500 zorganizowanych kół spółdzielczych, które zakładają sklepy spożywcze, obuwnicze i tekstylne, kasy oszczędnościowo–pożyczkowe i placówki spółdzielczości pracy.

1911
1 października powstaje Warszawski Związek Stowarzyszeń Spożywczych (na przymiotnik "Polski" nie zgodziły się władze carskie), jednocześnie powstaje pierwsza hurtownia spółdzielcza. Roman Kluge, działacz spółdzielczości spożywców, zakłada w Szkole Powszechnej w Mińsku Mazowieckim spółdzielnię uczniowską. Od tego czasu Związek staje się głównym opiekunem ruchu spółdzielni uczniowskich.


 1913

f4

f5

Warszawski Związek Stowarzyszeń Spożywczych, skupiający 274 stowarzyszenia liczące razem 40.000 członków, buduje gmach Związku w Warszawie przy ul. Grażyny 13. Do dnia dzisiejszego mieści się w nim krajowe przedstawicielstwo – Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców "Społem".
W lipcu 1913 r. powstaje w Warszawie Okręgowe Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywcze "Poranek".

1919
W dniu 16 stycznia 1919 r. z inicjatywy Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, pionier spółdzielczości spożywców Stanisław Wojciechowski otrzymuje tekę ministra spraw wewnętrznych i staje się faktycznie zastępcą premiera Ignacego Paderewskiego, gdy ten przebywa na Konferencji Pokojowej w Wersalu.
W dniach 10—11 maja w Warszawie odbywa się Zjazd Założycielski Związku Robotniczych Stowarzyszeń Spółdzielczych. W Zjeździe uczestniczy 146 delegatów z 66 stowarzyszeń w kraju.

W lipcu 1919 r., na VII Zjeździe Delegatów Warszawskiego Związku Stowarzyszeń Spożywczych w Warszawie, Związek ten zmienia statut i nazwę na Związek Polskich Stowarzyszeń Spożywców i swoją działalnością obejmuje cały kraj. Zjazd podejmuje również uchwałę o przystąpieniu Związku Polskich Stowarzyszeń Spożywców do Międzynarodowego Związku Spółdzielczego. Członkostwo Związek uzyskuje w następnym, 1920 roku.

Powstaje w Warszawie Spółdzielczy Instytut Naukowy, a w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie uruchomiono Katedrę Kooperacji.

1920
15 września Związek Polskich Stowarzyszeń Spożywców uruchamia w Kielcach fabrykę mydła – jako pierwszą. spółdzielczą fabrykę w Polsce – znaną pod nazwą Zakłady Wytwórcze "Społem" w Kielcach.
29 października Sejm RP uchwala pierwszą ustawę o spółdzielniach. Określa ona jedynie ramy i zasady działalności, respektując samodzielność i samorządność ruchu. Stabilne uregulowania prawne zawierające szereg norm demokratycznych utrzymały się w okresie międzywojennym oraz przy pewnych modyfikacjach w PRL.
W listopadzie 1920 r. powstaje w Warszawie Spółdzielnia Spożywców "Spólnota Skarbowców".

1921
W Bazylei odbywa się Dziesiąty Kongres Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, po raz pierwszy z oficjalnym udziałem delegatów polskiej spółdzielczości.
Powstaje w Warszawie Krajowa Spółdzielnia Spożywców Kolejarzy, na bazie dorobku Centralnego Związku Spółdzielni Pracowników Kolejowych.
W grudniu 1921 r. Warszawskie Stowarzyszenie Spożywcze, Robotnicze Stowarzyszenie Spożywców i Stowarzyszenie Spożywców "Poranek" łączą się w jedno Warszawskie Spółdzielcze Stowarzyszenie Spożywców.

1922
W dniu 20 grudnia 1922 r. Sejm RP wybiera Stanisława Wojciechowskiego, pioniera spółdzielczości spożywców, na Prezydenta RP.

1923

f8

 

W kwietniu 1923 r. zostaje zarejestrowany Związek Pracowników Spółdzielczych RP w Warszawie.
W dniach 17—18 listopada 1923 r. w Warszawie odbywa się Kongres Spółdzielni Spożywców poświęcony konsolidacji ruchu spółdzielczego, na którym dyrektor Romuald Mielczarski wygłasza referat: "O zjednoczeniu ruchu". W Kongresie biorą udział delegac

i wszystkich związków spółdzielni spożywców w Polsce i sekretarz generalny Międzynarodowego Związku Spółdzielczego Henry May.

f7

f6

1925

26 kwietnia na Zjeździe zjednoczeniowym powstaje Związek Spółdzielni Spożywców Rzeczypospolitej Polskiej, jednoczący 3 ogólnokrajowe związki: Związek Polskich Stowarzyszeń Spożywców, posiadający 657 spółdzielni, 293 tys. członków i 1.161 sklepów, Związek Robotniczych Stowarzyszeń Spółdzielczych, posiadający 145 spółdzielni, 168 tys. członków i 408 sklepów oraz Zespół Spółdzielni Pracowników Państwowych, liczący 45 spółdzielni 32 tys. członków i 83 sklepy. Po zjednoczeniu Związek ten posiada 847 spółdzielni, 493 tys. członków i 1652 sklepy. Silny ekonomicznie i finansowo Związek wzmacnia działalność organizacyjną i gospodarczą ruchu, prowadzi energiczną akcję instruktażowo–propagandową i działalność społeczno–wychowawczą. Do Związku Spółdzielni Spożywców Rzeczypospolitej Polskiej przystępuje Centrala Spożywczych Stowarzyszeń Spółdzielczych Robotników Chrześcijańskich, licząca 26 spółdzielni i 24.022 członków.
Dla wzmocnienia podstaw finansowych ruchu spółdzielczego władze Związku organizują Związkową Kasę Oszczędności, która przekształca się w instytucję bankową pn. Bank Spółdzielczy "Społem".

1926

Po zamachu majowym Józefa Piłsudskiego, 14 maja 1926 roku Stanisław Wojciechowski zrzeka się godności Prezydenta RP i poświęca się działalności w ruchu spółdzielczym i pracy naukowej.

1930

f12

f11

W styczniu 1930 r. Nadzwyczajny Zjazd Delegatów Związku Spółdzielni Spożywców RP usuwa lewicową grupę robotniczą z Zarządu i Rady ZSS RP.

1935
Do nazwy Związek dodano "Społem" – Zarząd tworzą Romuald Mielczarski, Marian Rapacki i Jan Żerkowski. Powstaje Liga Kooperatystek prowadząca wśród kobiet działalność edukacyjną, samokształceniową i oświatową. Czołowymi działaczkami były: Maria Dąbrowska, Maria Orsetti i Wanda Papiewska.

1936
Na Zjeździe Delegatów "Społem" ZSS RP w dniu 14 czerwca 1936 r. w Warszawie prezes Zarządu Marian Rapacki wygłasza referat na temat przebudowy stosunków społeczno–politycznych w Polsce, który odbija się szerokim echem nie tylko w ruchu spółdzielczym i jest poźniej znany jako "Program Rapackiego".

1938
W dniu 23 czerwca 1938 r. w Spółdzielczym Instytucie Naukowym w Warszawie, z inicjatywy centralnych instytucji spółdzielczych, odbywa się spotkanie przedstawicieli, na którym jest omawiana rola spółdzielczości w razie wybuchu wojny. Na spotkaniu tym Marian Rapacki, prezes Zarządu "Społem" ZSS RP, przedstawia "Spółdzielczy Plan Mobilizacyjny", którego tezy wraz z wnioskami z narady przekazano Ministerstwu Rolnictwa i Re

form oraz Ministerstwu Spraw Wojskowych.

1939

Na Zjeździe Delegatów "Społem" ZSS RP w dniu 4 czerwca 1939 r. w Warszawie prezes Zarządu Marian Rapacki przedstawia referat: "Rola i zadania spółdzielczości w obronie Państwa". Zjazd ten w przyjętej rezolucji stwierdza, że w przypadku wojny spółdzielnie spożywców oddadzą do dyspozycji Państwa na cele aprowizacji ludności i na potrzeby wojska "cały swój aparat gospodarczy i wszystkie zasoby ludzkie i materialne". Na zakończenie obra

d Zjazdu spółdzielcy społemowscy przekazują uroczyście armii 13 samochodów sanitarnych, ufundowanych dla wojska ze składek zbieranych na Fundusz Obrony Narodowej.

1939—1944

f13

Okupacja niemiecka likwiduje w przeważającej części kraju spółdzielczość spożywców. Jedynie w Generalnej Guberni spółdzielczość istnieje i prowadzi działalność handlową na terenie miast i wsi.
Represjonowani spółdzielcy podejmują trud walki z okupantem. Prowadzą sabotaż, udzielają pomocy partyzantom, schronienia prześladowanym. Wielu działaczy ginie, zapisując bohaterską kartę spółdzielczą.

1944

Manifest PKWN sankcjonuje istnienie i daje możliwość rozwoju spółdzielczości w nowych warunkach ustrojowych. Na Kongresie Spółdzielczym w Lublinie powstają: Związek Rewizyjny oraz wspólna centrala gospodarcza "Społem" – Związek Gospodarczy Spółdzielni Rzeczpospolitej Polskiej.

1945

Ogromnym wysiłkiem "Społem" rozwija sieć placówek gospodarczych w całym kraju, w tym również na Ziemiach Odzyskanych. Spółdzielczość jest jedynym ruchem społeczno–gospodarczym przejętym przez władzę ludową z poprzedniego okresu, z innej formacji społecznej – jako wzór dla tworzącego się handlu państwowego.


 1948
W wyniku powojennych antagonizmów i tzw. "bitwy o handel" następuje reorganizacja ruchu spółdzielczego, dzięki której wyłaniają się poszczególne związki spółdzielcze, tj. CRS "Samopomoc Chłopska", spółdzielczość pracy, mleczarska i mieszkaniowa. W miejsce Związku Rewizyjnego i Gospodarczego (z 1944 r.) powołano Centralę Spółdzielni Spożywców "Społem".

1950

f15

Początki lat pięćdziesiątych to okres bardzo trudny i przykry dla spółdzielców. Skreślono z nazwy związku – "Społem", powstał Związek Spółdzielni Spożywców; Związek z dniem 1.01.1950 r. zaprzestaje prowadzenia operatywnej działalności gospodarczej, traci hurt, własne przedsiębiorstwa i fabryki, które powstawały dzięki gospodarności i zaradności spółdzielców. U podstaw tych decyzji legło przekonanie – po latach uznane za z gruntu fałszywe – o niższości własności spółdzielczej w stosunku do własności państwowej. Utrata członkostwa w Międzynarodowym Związku Spółdzielczym.

1957
Zostaje przywrócona historyczna nazwa "Społem". Odzyskane zostają własne zakłady produkcyjne i wznowiona działalność własnego hurtu. "Społem" umacnia swoje znaczenie gospodarcze, rozbudowując sieć piekarni, ciastkarni, masarni, garmażerni, wytwórni wód gazowanych i innych. Równolegle rozbudowuje sieć handlową. Powstają wielkopowierzchniowe Spółdzielcze Domy Handlowe – SDH–y. Prowadzi także działalność gastronomiczną w miastach, jak również stołówki w zakładach pracy.

f16

f19

Uniezależniając się od czynników zewnętrznych, "Społem" prowadzi własne Biura Projektów, Zakłady Remontowo–Budowlane oraz Zakłady Produkcji i Usług Technicznych i od fazy projektowania, poprzez wykonawstwo do wyposażenia obiektów, rozwija swoją sieć.
Z początkiem lat 60. lansuje nowe formy handlu, takie jak: samoobsługa i preselekcja.
"Społem" prowadzi również we własnych ośrodkach szkoleniowych i szkołach handlowych szkolenie i doskonalenie kadr. Powstają placówki "Praktyczna Pani", w których pod jednym dachem można znaleźć punkty usługowe, skorzystać z porad i różnych form działalności kulturalno–oświatowej.

1965—1969

f18

W lutym 1965 r., po 15–letniej przerwie, przywrócona zostaje przynależność "Społem" ZSS do Międzynarodowego Związku Spółdzielczego.
Rekonstrukcja organizacyjna – polegająca na koncentracji ekonomicznej, łączeniu się spółdzielni i powstaniu 17 dużych wojewódzkich wielozakładowych organizmów gospodarczych, mających w bardziej wszechstronny i uniwersalny sposób realizować potrzeby konsumentów oraz usprawniać handel. Do negatywnych skutków koncentracji należy zaliczyć oddalenie się centrum decyzyjnego spółdzielni (zarządu) od jej członków, osłabienie więzi członkowskich.

1975
"Społem" dostosowuje swoją strukturę do podziału administracyjnego kraju – powstaje 49 spółdzielni wojewódzkich.

1976
Narzucona odgórnie, uchwałą nr 102/76 Rady Ministrów z dnia 21 maja 1976 r. w sprawie zmian w organizacji handlu wewnętrznego, reforma i reorganizacja handlu wypaczają charakter spółdzielni, stwarzając powszechną opinię o "upaństwowieniu spółdzielczości". Spółdzielczości spożywców zostaje powierzony kompleks gospodarki żywnościowej łącznie z hurtem spożywczym, gastronomią miejską, produkcją piekarską oraz sprzedaż artykułów nieżywnościowych codziennego użytku (w tym artykułów gospodarstwa domowego z wyłączeniem sprzętu zmechanizowanego i rtv – przekazanego do handlu państwowego). "Społem" staje się w miastach wiodącym gestorem w produkcji piekarsko–ciastkarskiej, gastronomii i handlu artykułami spożywczymi.
 
Prezes Zarządu "Społem" zostaje mianowany pierwszym zastępcą ministra handlu wewnętrznego i usług, co ma sprzyjać ściślejszemu zespoleniu handlu społemowskiego z handlem państwowym. Narzucone odgórnie "Społem" przekazanie do pionu państwowego handlu artykułami przemysłu lekkiego, łącznie ze sklepami branżowymi, powoduje w społemowskiej sieci detalicznej znaczne zmniejszenie liczby dużych jednostek handlowych, takich jak SDH–y, sklepy typu "Pan", "Pani" itp.
W wyniku tych działań spółdzielnie "Społem" – zwłaszcza w średnich i małych miastach, przekazują swoje największe, najładniejsze i najbardziej rentowne obiekty handlowe, a przyjmują od handlu państwowego małe sklepy spożywcze – wymagające modernizacji.

1981
41 Zjazd Delegatów "Społem" przywraca samodzielność i samorządność spółdzielniom.

1989
Zmiany ustrojowe tworzą szansę przywrócenia elementarnych zasad spółdzielczych. Niestety, szansa ta już na starcie procesu ustrojowej transformacji zostaje unicestwiona uchwaloną 20.01.1990 roku ustawą o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości. Zastosowano zdyskredytowaną wcześniej metodę polityczno–administracyjną "uzdrawiania spółdzielczości". Administracyjnie zlikwidowano wszystkie związki spółdzielcze. Nie dostrzeżono, że zło w spółdzielczości nie tkwiło w jej strukturach organizacyjnych lecz w funkcjach narzuconych im przez państwo.

1990
Spółdzielczość poddana ostrym regułom gospodarki rynkowej, pozbawiona jakiejkolwiek opieki instruktażowej i organizacyjnej, bez możliwości zintegrowania swoich wysiłków nie upadła. Skutecznie konkuruje z innymi podmiotami gospodarczymi, uczciwie płaci podatki i inne zobowiązania wobec organów państwa. Utworzono Bank Społem SA w Warszawie, którego udziałowcami są spółdzielnie spożywców i inne podmioty.
Rozpoczyna się kilkuletni proces szkolenia kadr kierowniczych spółdzielczości spożywców, realizowany przez Spółdzielnię Oświatową "Społem" – Ośrodek Doskonalenia Kadr w Konstancinie–Jeziornie, przy współpracy szwedzkich specjalistów z Kooperativa Förbundet Project Center ze Sztokholmu, w ramach pomocy rządu szwedzkiego dla Polski.
Równolegle szkolenia prowadzi również "Społem" Ośrodek Szkolenia Spółdzielczego S.P. w Podkowie Leśnej.

1991
11—12 grudnia 122 spółdzielnie spożywców na zasadzie całkowitej dobrowolności zrzeszania się utworzyły Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców "Społem", którego głównym celem jest pomoc i ułatwianie zrzeszonym spółdzielniom realizacji ich statutowych zadań oraz inspirowanie współdziałania dla ich rozwoju i integracji.

1992
Spółdzielnie spożywców zrzeszone w KZRSS "Społem" doskonalą działalność w zakresie handlu detalicznego i hurtowego, gastronomii, produkcji piekarskiej i ciastkarskiej, masarskiej, garmażeryjnej i innej oraz w zakresie usług dla ludności.
Zostaje reaktywowana przynależność KZRSS "Społem" do Międzynarodowego Związku Spółdzielczego.
Ukazuje się pierwszy numer "Biuletynu Informacyjnego KZRSS Społem".

1993
Spółdzielcze inicjatywy nawiązywania współpracy z udziałem społemowskich partnerów owocują utworzeniem spółki kapitałowej – Krajowej Agencji Handlowej "Społem" Sp. z o.o. w Warszawie. Ukazuje się pierwszy numer "Biuletynu Statystycznego Związkowego Banku Informacji".
240 spółdzielni zrzeszonych w KZRSS "Społem" uzyskało przychody roczne o wartości 31 bilionów złotych.

1994
Kontynuowane są prace nad dalszą integracją kapitałową, w wyniku których powstają regionalne spółki handlowe.
Ogółem działa 9 regionalnych agencji handlowych – centrów logistycznych z siedzibami w Białymstoku, Elblągu, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu. Na zasadzie porozumień funkcjonują także niekapitałowe zintegrowane formy zakupów, realizowane przez 14 spółdzielni handlu hurtowego.
Rozpoczyna się wdrażanie w spółdzielniach spożywców, opracowanego w KZRSS "Społem", systemu sieci Karty Klienta "Społem", obejmującego oprócz placówek handlowych także placówki gastronomiczne i usługowe.
W dniach 24—25 listopada odbył się w Warszawie I Zjazd Delegatów KZRSS "Społem", który podsumował trzyletni dorobek organizacji społemowskiej i uchwalił program działania Związku na lata 1995—1998.


 1995—1998
Rozpoczyna się tworzenie społemowskich ogólnokrajowych łańcuchów samoobsługowych, sklepów spożywczych "Lux" i sklepów dyskontowych "S". Postępuje dalsza integracja spółdzielni spożywców, której sprzyja rozwijający się system sieci Karty Klienta "Społem".

1999—2001
W dniach 17—18 czerwca odbył się w Warszawie II Zjazd Delegatów KZRSS "Społem", który pozytywnie ocenił dorobek organizacji oraz uchwalił program działania Związku na lata 1999—2002 i utworzył fundusz wspomagania i promocji, z przeznaczeniem na wspomaganie i ułatwianie zrzeszonym spółdzielniom realizacji ich statutowych zadań, a w szczególności na promocję znaku "Społem" oraz działalności kulturalno–oświatowej zrzeszonych spółdzielni.
W 1999 r. 320 spółdzielni zrzeszonych w KZRSS "Społem" uzyskało przychody roczne ogółem o wartości 8,1 mld zł.
W 2000 r. dla uczczenia 100. rocznicy powstania pierwszej spółdzielni uczniowskiej w Polsce – w Męskiej Szkole Rolniczej w Pszczelinie koło Warszawy, KZRSS "Społem" ogłasza konkurs dla spółdzielni uczniowskich pn. "Zawsze razem".

KZRSS "Społem" wspólnie ze szwedzką Stockholm Consumer Cooperative i ze specjalistami z KF Project Center ze Sztokholmu rozpoczęli realizację projektu: "Rozwój sieci i koncepcji sklepów "Lux" w polskiej spółdzielczości spożywców". Program zaplanowano na lata 2000—2001.
f20
Podjęto prace przygotowawcze zmierzające do zbudowania zintegrowanego systemu zakupowego "Społem", obejmującego wszystkie zrzeszone spółdzielnie, krajową i regionalne agencje handlowe oraz Bank Społem SA i KZRSS "Społem" – jako organizacje wspomagające system. Główną funkcję centrali zakupowej ma pełnić Krajowa Agencja Handlowa "Społem". W dniu 17 grudnia 2001 r. KZRSS "Społem", we współpracy z QAX Manufakturą Artystyczną s.c. w Bydgoszczy, uruchomił portal internetowy Spółdzielczości Spożywców "Społem": www.spolem.org.pl.

2002
Od stycznia 2002 r. KZRSS "Społem" rozpoczął opracowywanie "Serwisu Informacyjnego Społem", który jest publikowany w "Biuletynie Informacyjnym" i na stronach internetowych "Społem". Podawane są w nim bieżące informacje o wszystkich ważniejszych sprawach o wydarzeniach dziejących się w całej organizacji społemowskiej.

2003 – 2006

W dniach 26 – 27 listopada 2003 r. w Mazurskim Centrum Kongresowym – Hotel Gołębiewski w Mikołajkach obradował III Zjazd Delegatów KZRSS "Społem", w którym uczestniczyło 353 delegatów. Zjazd podsumował i ocenił pracę Krajowego Związku i jego organów statutowych, udzielając im absolutorium.

Po rozpatrzeniu tez programowych przedstawionych delegatom, wniosków i propozycji programowych zgłoszonych na regionalnych zebraniach delegatów, założeń programowych zawartych w wystąpieniu Prezesa Zarządu Związku oraz wniosków wynikających z dyskusji podczas obrad, III Zjazd uchwalił program działania Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Spożywców "Społem" na lata 2003 – 2006.

Zjazd uznał, że przyjęty program działania Krajowego Związku stanowi strategię spółdzielczości spożywców "Społem" na najbliższe czterolecie, której współtwórcami i aktywnymi realizatorami powinny stać się zrzeszone w Związku spółdzielnie. Podstawą budowania nowej strategii spółdzielczości spożywców "Społem" powinien być zachowany, znaczący potencjał gospodarczy spółdzielni, zaangażowanie ludzi oraz niewykorzystane dotychczas możliwości i szanse zintegrowanego działania. Zjazd wyraził pogląd, iż tylko przyjęcie wspólnej strategii przez wszystkie zrzeszone spółdzielnie pozwoli zająć spółdzielczości spożywców "Społem" zauważalne miejsce w społeczno – gospodarczym kształcie kraju, będącego członkiem Unii Europejskiej.

2007

W dniach 21 – 22 listopada 2007 r. w Hotelu Gołębiewski w Wiśle, pod hasłem: "Społem możemy więcej", obradował IV Zjazd Delegatów KZRSS "Społem". Wzięło w nim udział 342 delegatów z 207 spółdzielni z całego kraju. Zjazd uchwalił strategię działania organizacji na lata 2007 – 2010. W ramach tej strategii organizacja "Społem" będzie kontynuowała większość dotychczas realizowanych kierunków prac, tj. budowę krajowego systemu wspólnych zakupów oraz konsolidację sieci handlowej pod nazwą "Społem – Znajomy Sklep", rozwój sieci sklepów Lux i Lux – mini poprzez włączenie ich do systemu zakupowego; dalszy rozwój Programu Ekologicznego Społem, w ramach którego tworzone są w sklepach stoiska z produktami ekologicznymi; organizowanie wspólnych akcji promujących i reklamujących działalność gospodarczą spółdzielni; a także stworzenie wspólnego dla sieci programu lojalnościowego, który zastąpi Kartę Klienta Społem.

2008 - 2013

W 2008 roku, we wszystkich działaniach, nadrzędnym celem dla organizacji "Społem" było "iść z duchem czasu" i dostosowywać się do istniejących warunków rynkowych, o czym świadczyła ciągła modernizacja infrastruktury spółdzielczej.

Rok 2008 był w "Społem" kolejnym rokiem inwestycji, obejmujących budowę nowych obiektów handlowych i innych oraz rozbudowę, modernizację, remont i unowocześnianie istniejących obiektów.

KZRSS "Społem" zarejestrował w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego w Alicante znak towarowy "Społem", jako prawnie chroniony na obszarze Unii Europejskiej. Znak towarowy "Społem" jest znakiem wspólnym Krajowego Związku i spółdzielni w nim zrzeszonych, a jego administratorem jest Krajowy Związek.

Ponadto KZRSS "Społem" oddał do użytku w swojej siedzibie w Warszawie przy ul. Grażyny 13/15 Centrum Szkoleniowo – Konferencyjne z zapleczem hotelowym. Centrum posiada 4 komfortowe sale konferencyjne od 15 do 130 osób, a w części hotelowej – 48 miejsc noclegowych w nowoczesnych pokojach i apartamencie.